Hiện nay đèn huỳnh quang đang được sử dụng phổ biến trong các hộ gia đình, công trình xây dựng, xí nghiệp…. Tuy nhiên, không có nhiều người biết có thiết kế và nguyên tắc hoạt động của nó. Yuma Energy INC giới thiệu cho bạn rõ hơn về bóng đèn huỳnh quang tiếng anh là gì? Và phân tích, so sánh đèn huỳnh quang & đèn sợi đốt, những ưu nhược điểm của 2 loại bóng đèn này.
Bóng đèn huỳnh quang tiếng anh là gì?
Bóng đèn huỳnh quang tiếng anh là fluorescent lamp; còn gọi là đèn ống huỳnh quang hay đèn tuýp thủy tinh. Bóng đèn của Hewitt phát sáng khi có dòng điện đi qua hơi thủy ngân tại áp suất thấp. Tại thời điểm đó đèn hơi thủy ngân này có hiệu năng khá tốt hơn tương đối nhiều so với bóng đèn sợi đốt. Mặc dù vậy nó vẫn có ngăn ngừa ánh sáng xanh lục phát ra. Bóng đèn được dùng thường thấy từ 1939 tới nay & đang dần được thay mới bởi bóng đèn led vì những giới hạn của nó.
Cấu tạo đèn huỳnh quang & sơ đồ bố trí mạng lưới điện đèn ống huỳnh quang:
Cấu tạo đèn huỳnh quang:
So với đèn sợi đốt, đèn huỳnh quang ngày nay có thiết kế từ 3 bộ phận để có thể phát sáng: (1) điện cực, (2) khí và (3) bột huỳnh quang. Cả 3 bộ phận này đều đặt bên trong bóng có áp suất thấp.
Điện cực:
Được sử dụng để phát thông minh. Loại điện cực tính đến thời điểm hiện nay dùng điện cực từ dây Volfram quấn xoắn chúng phát xạ cảm biến khi được nung nóng tới khoảng 900oC. Hai đầu điện cực này được nối với hệ thống điện xoay chiều.
Khí:
Một lượng chất thủy ngân được cho vào ống huỳnh quang, sau đó được hút chân không ở áp suất thấp. Nguồn cấp qua hơi thủy ngân này khiến chúng bức xạ & tạo ra nguồn sáng tím có bước sóng 253.7nm. Áp suất hơi thủy ngân được duy trì ổn định bên trong bởi bóng thủy tinh & được giữ ổn định trong suốt quá trình phát sáng. Ngoài ra người ta cũng bơm thêm vào đèn một số khí trơ khác; thường sử dụng khí argon & argon-neon làm tăng độ bền của điện cực.
Lớp bột huỳnh quang có những tác dụng gì?
Bột huỳnh quang hay phosphor là loại hóa chất được phủ bên trong thành ống. Bức xạ tím bởi vì điện cực & hơi thủy ngân phát ra ảnh hưởng vào lớp bột huỳnh quang; góp phần tạo ánh sáng với bước sóng nằm trong vùng nhìn thấy được. Tùy vào hỗn hợp phosphor, các xưởng sản xuất có thể thay đổi màu sắc nguồn sáng hoặc phổ của đèn.
Sơ đồ lắp đặt nguồn cấp bóng đèn ống huỳnh quang:
Để cho đèn ống huỳnh quang được phát sáng nhất thiết phải có thêm hai thành phần nữa là tắc te và chấn lưu (hay tăng phô hay Ballast). Tắc te (con chuột) là phần tử được nối song song với 2 đầu đèn huỳnh quang, dành riêng để khởi động bóng đèn. Chấn lưu là bộ phận sử dụng để ngăn ngừa nguồn cấp, không cho nguồn cấp điện quá cao sẽ gây hư hại đèn. Chấn lưu phải được lắp tại dây line (dây lửa) và được nối tiếp thêm với cầu chì & công tắc của bóng đèn.
Tắc te là gì?
Tắc te (còn được gọi là con chuột) là một chi tiết trong bộ bóng đèn ống huỳnh quang, chuyên dụng để khởi động đèn. Cấu tạo của nó bao gồm 2 thanh kim loại đặt gần nhau trong bóng đèn thủy tinh chân không.
Chấn lưu là gì?
Chấn lưu hay còn gọi tăng phô là một thiết bị trong bộ đèn huỳnh quang có chức năng làm ngăn ngừa nguồn điện chạy trong mạch. Có 2 chủng loại chấn lưu tính tới thời điểm này trên thị trường là chấn lưu điện cảm & chấn lưu tự động.
Chấn lưu điện cảm
Chấn lưu điện tử
Nguyên tắc hoạt động đèn huỳnh quang
Khi đóng điện, có dòng chạy qua mạch nối tiếp trên (vì starter là 1 bóng neon cho phép dòng điện chạy qua khi điện áp>160V) làm nóng starter. Lưỡng kim trong starter nóng lên làm hở cấu trúc điện, điện áp trên hai đầu đèn sẽ tăng đột ngột lên >400V(vì tăng phô là cuộn cảm sẽ tạo áp cao khi ngắt nguồn đột ngột). Điện áp cao trên 2 đầu bóng đèn làm phóng điện qua bóng đèn. Mạng điện qua bóng đèn tạo thành ion tác động lên bột huỳnh quang làm đèn phát sáng. Sau khi bóng sáng, điện áp trên 2 đầu bóng đèn giảm còn khoảng 40 V, starter không vận hành nữa. Nguồn cấp điện qua bóng đèn bị giới hạn bởi điện cảm của tăng phô.
So sánh ưu nhược điểm của bóng sợi đốt & bóng đèn huỳnh quang
Ưu nhược điểm của đèn sợi đốt
Ưu điểm
Giá cả rẻ & dễ dàng mua được tại những cửa hàng điện nước dân dụng.
Luồng sáng phát ra đồng đều không tác động tới giác mạc nên thường được sử dụng làm đèn học.
Ứng dụng trong nhiều lĩnh vực gia công nông nghiệp chăn nuôi cần nhiệt lượng cao.
Nhược điểm
Tuổi thọ kém, rất dễ bị chập cháy hư hao
Nhiệt lượng tỏa ra cao dễ dàng gây ra hiện tượng nóng nực khó chịu
Phát ra tia tử ngoại tác động sức khỏe người dùng.
Ưu và nhược điểm của bóng đèn huỳnh quang
Ưu điểm
Mức giá thành rẻ phù hợp với mức tiêu sử dụng của người nước ta
Thời gian sử dụng cao hơn và tiết kiệm điện hơn so với đèn sợi đốt.
Ánh sáng trắng, rõ ràng.
Nhược điểm
Bột huỳnh quang ảnh hưởng đến môi trường sống.
Chớp tắt rất nhiều, chiếu sáng không ổn định như bóng đèn sợi đốt & dễ gây mỏi mắt.
Kết luận:
Qua topic giới thiệu về đèn huỳnh quang tiếng anh là gì? So sánh bóng đèn sợi đốt và bóng huỳnh quang. Ngày nay, công nghệ phát quang đã tăng trưởng nhiều và tất cả các điểm yếu trên đều xử lý bởi sử dụng các chủng loại bóng led âm trần có chất lượng rất tốt để thay thế đèn huỳnh quang trong gia đình. Dùng các loại bóng đèn không bảo đảm sẽ gây hại & gia tăng tình trạng cận thị, giảm thị lực của trẻ. Đây cũng là sự cố chung trong hầu hết các gia đình tính tới thời điểm này.
